Herkese merhaba! Yeni blog gönderimize hoş geldiniz! Bu gönderimizde şehrimizin hafızasına kazınan yerleri keşfetmeye devam ediyoruz. Bu seferki durağımız, Ankara'da önemli bir geçmişe sahip olan Saraçoğlu Mahallesi! Ankara'nın kalbi Kızılay'da bulunan Saraçoğlu Mahallesi'nin 1940'lı yıllara dayanan bir geçmişi bulunmakta. 1940'lı yıllardaki konut sıkıntısına bir çözüm niteliğinde düşünülmüş olan bu projeye, başbakan Şükrü Saraçoğlu döneminde yapılmaya başlandığı için isim olarak Saraçoğlu Mahallesi adı verilmiş. İçerisinde yüzlerce lojman, bina, dükkan ve yine yüzlerce tescilli ağaç bulunduran Saraçoğlu Mahallesi, Ankaralılar için önemli kültürel ve mimari örnekleri barındırıyor. Şu anda da konut ve otel restorasyonu devam eden Saraçoğlu Mahallesi'nin bugünkü adı Namık Kemal Mahallesi. Adeta bir canlı tarih eseri olan Saraçoğlu'nu ziyaret etmek, ara sokaklarında yürüyebilmek bizim için harika bir deneyimdi. Asırlık çınarlara, tarihi dokulara ev sahipliği yapan asırlık bir mahalle, hem de Ankara'nın kalbi, Kızılay'ın göbeği işlek mi işlek bir caddeye komşu... Haydi gelin, bizimle "Ankara'nın kurtarılmış bölgesi Saraçoğlu"nu keşfedin, adımlarımıza eşlik edin! Lafı daha fazla uzatmayalım, sizleri gönderimizle baş başa bırakalım. Saraçoğlu Mahallesi, yaklaşık 80 yıl önce yapılması planlanmış bir proje. Şehrin yetersiz gelen barınma olanaklarına bir çözüm üretmek amacıyla, Ankara'nın göbeğine konutlar kurmak planlanmış. Dönemin ünlü mimarlarından Paul Bonatz tarafından projelendirildikten sonra hayata geçirilen Saraçoğlu, Cumhuriyet tarihinin ilk toplu konut projesi özelliğini taşıyor. Dw Türkçe’den aldığımız bilgiye göre proje içeriğinde, her biri farklı tip ve yükseklikte inşa edilmiş olan 75 adet apartman, 642 konut ve 435 adet lojman bulunuyor. Goethe-Institut Ankara, bize bu mahalledeki evlerin ilk halinin, "Türk Evi" temasına uygun yapıldığı bilgisini veriyor. Bir dönem müsteşarların, genel müdürlerin, genelkurmay başkanlarının, bakanların, milletvekillerin yaşadığı Saraçoğlu Mahallesi, günümüzdeki önemini ve değerini hala korumakta. Güvenpark'a, Bakanlıklar'a komşu olan Saraçoğlu; bir kez olsun Kumrular Caddesi'ndeki çınarların arasından yürümüş olan herkesin hafızasına kazınmış nitelikte. Sevgili okurlarımız, umarız sizlere böylesine önemli, tarihle harmanlanarak günümüze kadar gelen kocaman bir mahallenin içerisinde olmanın verdiği heyecanı biraz olsun tattırabiliyoruzdur. Hayal edin lütfen, şu anda içerisinde bulunduğunuz konum, birkaç adım ötenizdeki güzelim binalar yüzlerce önemli kişiye ev sahipliği yapmış. 1940 yılında açılışı kurulmuş, canlı mı canlı o projeye tam da şu andan, 2022 yılından şahitlik edebilmek inanılmaz! Bir süre atıl vaziyette kalan Saraçoğlu Mahallesi, hakkında yıkım kararı çıkartılacağı söylentileriyle 2012 yılında yeniden gündeme geldi. Afet Risk Yasası kapsamında, riskli bölge ilan edilmesiyle beraber 2013'te Bakanlar Kurulu kararıyla SİT alanı statüsü kaldırıldı. Aynı yıl, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na devredilerek Namık Kemal Mahallesi’ni Kurtarma Projesi kapsamında kentsel dönüşüme uğrayarak yenilenmesi planlandı. Fakat bu yıkım ve dönüşüm kararına şiddetle karşı çıkan Mimarlar Odası konuyu yargı sürecine taşıdı ve 2017 yılında Danıştay tarafından projenin devrine yönelik iptal kararı çıktı.2012 yılından itibaren Saraçoğlu Mahallesi'nin, tarihi yapılarının ve ev sahibi ettiği yüz yıllık çınarlarının korunması için Ankara'da binlerce insan birlik oldu ve bu süreçte yargı yoluna da gidildi. Şu ana kadarki gündemi daha iyi anlayabilmek adına küçük bir internet araştırması yapmamız yeterli oldu. Mimarlar Odası'nın açıklamalarıyla, şu ana kadarki protestoların altındaki yoğun kaygıyı, yani şu ana kadar Saraçoğlu Mahallesi'nde kesilmiş birçok asırlık çınarı görebiliyoruz. Mahallenin dört bir yanını dolaşırkense en çok göze çarpan, her bir yandaki "mahalle kültürünü ve değerlerini koruma ve yaşatma" üzerine olan inşaat posterleri. Üstelik, bir görselde, içerisinden ağaç geçen bir kafe tasarımı gözümüze çarpıyor. Bütün bu vaatlere, projenin samimiyetine inanmayı canı gönülden diliyoruz. Ancak, kesilene kadar bize yüz yıllık tarihi getiren, tarihle yaşayan o tescilli, anıt ağaçları geri getirebilecek herhangi bir proje olmadığını biliyor, ve adımlarımıza üzüntüyle devam ediyoruz. Yaklaşık 120.000 metrekarelik inşaat alanı üzerine kurulu Saraçoğlu'nun dört bir yanı, mahallenin kültürel ve ekolojik dokusunun korunarak yenileceğine dair posterlerle donatılmış. Projenin içeriğinde konutlara ek olarak parklar, sosyal tesisler, kütüphane ve okul, birçok çeşitte kafe ve restoran planlanmış. Saraçoğlu Mahallesi'nin bir diğer komşusu ise Namık Kemal Ortaokulu, eğer Ankaralıysanız bu okulun ismini muhakkak duymuş olduğunuzu tahmin ediyoruz. Ya da, eğer etrafınızda bu okulu sorabileceğiniz bir tanıdığınız varsa, iddia ediyoruz ki ya kendisinin, ya da bir yakınının bu okula gitmiş olduğu bilgisini alırsanız şaşırmayın, bizden söylemesi! Ve hatta, arttırıyoruz! Yazarlarımızdan Ilgaz'ın, ve COMD357 dersimizin değerli hocası Müge Hoca'mızın babalarının bu okuldan mezun olduğu bilgisiyle güçlü bir istatistik ortaya koyuyoruz. Namık Kemal Ortaokulu'nun gündemi geliş şekli bununla sınırlı değil tabii, 2020 yılında çıkan okulu boşaltma kararıyla beraber de büyük tepki uyandırmıştı. TMMOB Mimarlar Odası'nın "Çocuk sesleri tasfiye edilirse, bu kent ölür" açıklaması sonrasında restorasyon karşıtı eylemlerin içeriğine Namık Kemal Ortaokulu da dahil olmuştu. Velilerin ve öğrencilerin itirazına rağmen bina boşaltıldı. İki sene önce boşaltılan ve 2023 yılına yetiştirileceği söylenen binayı sizler için ziyaret ettik. Babalarımızın okuduğu bu tarih kokan, hatıralarla harmanlanmış okulun seneler boyunca -ta ki 2020 senesine dek- ayakta kalması, dile kolay, onlarca nesil büyütmesi inanılmaz, o kadar kıymetli ki! Ankara'nın kurtarılmış bölgesi olan Saraçoğlu'nu ziyaret etmek bizim için çok kıymetli bir deneyimdi. Ankara'nın hafızasına adını altın harflerle yazdırmış, hatta kazımış, Cumhuriyet'in mahallesi, Ankara'nın mahallesi Saraçoğlu'nu unutmak mümkün değil! Bir şekilde, belki de Saraçoğlu'nun farkında bile olmadan Kumrular'da çınarların altından yürümüş geçmiş, ismini dahi duymamışken birkaç adım ötesinde Güvenpark'tan dolmuşa binmiş olabilirsiniz. Sakın üzülmeyin, ancak mümkünse en yakın zamanda, Saraçoğlu'nu ziyaret edin deriz, pişman olmayacaksınız! Bizden size lezzetli mi lezzetli bir de öneri, bu tarihi değerimiz tabii ki Ankaralıların hafızasında baş tacı olan lezzetli değerlerimizle de komşu! Saraçoğlu'nu turlarken yorulursanız, karşı kaldırıma geçip Apikoğlu veya Cici Piknik'e uğramanız yeterli! Şimdiden afiyet olsun! Tekrar, bu yeni projenin, afişlerde bahsedildiği gibi mahallenin dokusunu ve kültürünü, dolayısıyla Ankara'nın hafızasını koruyarak tamamlanmasını temenni ediyoruz. Değerli okurlarımız, Saraçoğlu Mahallesi gezilerinizi bizimle sosyal medya hesaplarımız üzerinden paylaşmanızı dört gözle bekliyoruz!
Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere, kendinize çok iyi bakın!
0 Comments
|
ArşivCategories |